Duivels en Serafijnen, een verkenning van de klassieke Russische litteratuur door Anton Sepers
De centrale vraag die de spreker stelde toen hij jaren geleden begon aan zijn studie van de Russische literatuur was: “waarom accepteren Russen al die dictators al eeuwen lang, waarom accepteren ze een leven in armoede, terwijl het land zo rijk is?”Kan de studie van de literatuur daarop een antwoord geven? Het bestuderen van de Russische literatuur, romans en gedichten, over de afgelopen 200 jaar leerde Sepers veel over “de russische ziel”, maar leverde geen antwoord op de initiale vraag.
Die Russische Ziel is moeilijk te bevatten. Beweegt zich tussen extremen, zit vol tegenstrijdigheden. In Russisch zijn ziel en slaaf hetzelfde woord. Is dat een verklaring? De Duivels en Serafijnen in de titel van deze lezing komen uit een roman van Dostojevski “Duivels”, geschreven n.a.v. de moord op een vriend. “Rusland is een duivelsnest en zal dat altijd blijven”. Igor Goeberman (1936-) beschreef de ziel aldus:
Gezegend de man, die geweldig subtiel
en diepgaand dit raadsel betracht,
en na jaren doorgrondt:
het geheim van de Russische ziel.
Verbijsterd zal hij in die leegte staan staren.
Aan de hand van een selectie van romans en gedichten werd de tegenstrijdigheid van de Russische ziel blootgelegd, ondersteund door een powerpoint (zie hier) en vooral geïllustreerd aan de hand van door de dochter van de spreker voorgedragen hoofdstukken, verhalen en gedichten (zie hier). De auteurs / dichters die besproken werden als voorbeelden van een van de ziel-typen waren onder anderen: Dostojevski, Sjalamov, Agnotov, Poesjkin, Lermontov, Zosjtenko, Tolstoi.
Na afloop geanimeerde discussie, die (op voorstel van de spreker) werd afgerond met een glas wijn. (prima wijn, waardoor de auteur van dit stukje vergat foto’s te maken)
Het boek dat, volgens de spreker een heel mooi begin zou zijn als je met de Russische literatuur wilt beginnen is: “De bonte hond die langs de zee loopt” van Tsjyngyz Ajtmatov (dat alleen nog antiquarisch te krijgen is en natuurlijk bij de bibliotheek).
DOWNLOAD HIER DE POWERPOINT PRESENTATIE
Enkele beelden van deze avond: