De achttiende eeuw is een bijzondere eeuw voor wat betreft de inrichting van het staatsbestel. In Amerika wordt na de revolutie van 1776 in 1787 een grondwet opgesteld, die in 1789 van kracht werd en met tien amendementen in 1791 geratificeerd door de afzonderlijke staten die daarna gezamenlijk de Verenigde Staten van Amerika vormen. In 1789 breekt in Frankrijk de revolutie uit die ten doel heeft om vrijheid, gelijkheid en broederschap te garanderen aan iedere ingezetene van het land.

De ontwikkelingen in Amerika en Frankrijk hebben uiteindelijk geleid tot het vestigen van democratieën in de VS, Westelijk Europa en Latijns Amerika. Het is niet zonder slag of stoot gegaan, want het verzet van de gevestigde orde, gedragen door de monarchie, is hardnekkig en fel geweest. Maar sinds de twintigste eeuw is democratie als staatsvorm dominerend in althans West-Europa en de Verenigde Staten van Amerika.

De onderliggende waarde van democratie wordt in het algemeen gezien als de staatsvorm die de behoefte aan gerechtigdheid het beste vervult. In onze tijd is dat verlangen naar gerechtigheid groot, maar er zijn twijfels ten aanzien van het functioneren van de democratie op dit punt. Johan de Wit, jurist en theoloog, zal daar het een en ander over zeggen op 17 januari 2023.  Daarbij zal hij ook de rol van religie belichten.

Was religie belangrijk als component van het streven naar gerechtigheid voor iedereen of waren het vooral de filosofen van de Verlichting die de grootste bijdrage leverden?

Mr. drs. Johan de Wit studeerde rechten in Leiden, waarna hij geruime tijd de advocatuur uitoefende. Op latere leeftijd ging hij theologie studeren in Kampen. Hij werd nadien voorganger van de Vrijzinnigen afdeling Zeist. Daarnaast vervult hij aanverwante functies als docent en voorzitter van het convent van voorgangers bij Vrijzinnigen Nederland. Voor hem is de vrijzinnige benadering de enige manier religie ter sprake te brengen op een manier die voor mensen in deze tijd aanvaardbaar en voorstelbaar is. God is voor hem geen geheimzinnig opperwezen dat zich buiten deze wereld bevindt, maar een metafoor, die staat voor alles wat wij ervaren van een werkelijkheid die zich niet laat vangen door onze ratio, maar wel door onze verbeelding.